Over de schaduwzijde van geven en cheesecake.
Durf jij alles los te laten? Met de handen open te staan, niets vasthoudend, eenvoudig aanwezig en ziend? Gisteravond werd dit punt in een training aangeraakt en ik realiseer mij dat ik hier nog nooit over geschreven heb. We hadden het over geven. Om te kunnen geven is er iemand nodig die wil ontvangen en daar zit hem een deel van de crux…
Er is nog geen training voorbij gegaan zonder dat de groep tot de ontdekking kwam dat wij daar, in onze cultuur, niet zo goed in zijn: “Wat zit je haar leuk!” “O! O, vind je? Ja weet je, ik ben gisteren naar de kapper geweest, dat was heel hard nodig….blablablabla.” Geven daarentegen heeft in de christelijke cultuur een soort gouden aureooltje, geven is goed, deugdzaam, aardig én een one way ticket naar bestaansrecht. Wat? Ja, je leest het goed, bestaansrecht.
En daar hebben we het andere deel van de crux, echt geven is best lastig, om niet te zeggen zeldzaam. Het meeste geven is een façade, want terwijl er aan de voorzijde gegeven wordt wil men bij de achterdeur iets ontvangen.
Het voert hier wat ver om uit te diepen hoe het onvermogen om te ontvangen een schaduwfunctie creëert die als dekmantel geven heet, maar het wordt pijnlijk zichtbaar als onze gulle gaven geweigerd worden. Gevoelens van afwijzing, ego, onrust, teleurstelling, zelfs boosheid onthullen waar het daadwerkelijk over ging: een bevestiging van het zelf. Auch!
Veel geven is gekoppeld aan handelen en doen, maar soms wenst de ontvanger juist ons laten, ons stilte, ons luisteren of simpelweg ons doe-loze aanwezig zijn. De ontvanger wil iets anders van ons dan wat wij aanbieden en dan is het de kunst om ofwel die switch te kunnen maken ofwel te erkennen dat je dat niet geven kunt en daar helder over te zijn.
Tot zover het theoretisch deel, maar hoe ziet dat er nou uit in het dagelijks leven?
Bij deze het voorbeeld van de cheesecake:
Marij houdt van cheescake, al haar hele leven. Ik bak er één en ga bij haar langs en zij zegt doodleuk “Nee dank je.”
Nu ontstaat er een oneindige hoeveelheid mogelijke emotionele reacties van mijn kant waar ik, vanwege de oneindigheid, niet op in wil gaan. Maar in mijn uiteindelijke handelen zijn er, in het kader van daadwerkelijk geven, maar twee realistische mogelijkheden:
1- ik vraag Marij of er iets is waar ik haar wel een plezier mee kan doen.
2- ik ga naar huis, nodig mensen uit die wel cheescake willen eten en heb een leuke middag.
Onder 1- wil ik Marij daadwerkelijk iets geven waar zij iets aan heeft. Onder 2- wil ik wie dan ook een plezier doen met cheesecake.
Helderheid over dat onbewuste gezelschap bij ons achterdeur is dus heel belangrijk, het vergroot n.l. onze kansen op een gezellige, betekenisvolle of dankbare middag.
Onlangs luisterde ik met verbazing naar een vriend, hij lijdt momenteel onder een hoop relationele stress met zijn vriendin en doet van alles om de stress te beperken en al dat doen holt hem langzaam maar zeker uit. Mogen jullie raden wat er bij zijn en bij haar achterdeur staat? Hij wenst vrijheid (lees polygamie). Zij wenst de ultieme bevestiging van haar waarde door een man die 100% voor haar gaat (lees monogamie). Zij projecteert haar verlangen op hem, hij de zijne op haar… Stress, conflict, meer stress.
Ik heb hem gezegd dat je van bladeren, water en kaas geen brood kan bakken, hij schoot in de lach en snapte de analogie, noemde mij slim. Helaas heeft het met slim niet zoveel te maken, ik weet maar al te goed hoe het verlangen naar een mooi en luchtig brood alle bladeren doet lijken op bloem…
Dus zie ik nu zo kaal en eerlijk mogelijk wat is, laat de beelden los over hoe ik vind of denk dat de dingen moeten zijn. Vanuit de ruimte die dan ontstaat ontvang en geef ik wat bij mij past en laat gaan wat niet past. Dat is doodeng en schitterend tegelijkertijd.